Het promotieonderzoek vindt plaats in het kader van een grootschalig onderzoek naar burgerschapsonderwijs en –monitoring daarvan in het primair-, voortgezet- en gespecialiseerd onderwijs. Scholen hebben de wettelijke opdracht om bij te dragen aan de bevordering van de kennis, houdingen en vaardigheden van leerlingen op het terrein van burgerschap. Onderdeel daarvan is dat scholen invulling geven aan een systeem van kwaliteitszorg, waarbij scholen burgerschapsdoelen formuleren, leerplannen opstellen, de opbrengsten daarvan volgen en de leerresultaten in kaart brengen. Onder andere de Inspectie van het Onderwijs constateert dat veel scholen worstelen met deze opgave. Dit onderzoek is erop gericht verschillende systematieken van monitoring van burgerschapsonderwijs te verkennen en verder vorm te geven.

In dit onderzoek zullen potentieel impactvolle monitoringssystematieken voor burgerschapsonderwijs ontwikkeld worden. Dit resulteert in wetenschappelijke inzichten (onderzoek) en tegelijkertijd worden oplossingen ontwikkeld die aansluiten bij de vragen en verlegenheden in de onderwijspraktijk (ontwerp). Het onderzoek bestaat uit vier fasen. Het onderzoek zal als volgt opgebouwd zijn.

In fase 1 wordt geïnventariseerd op welke manieren scholen het monitoren van hun burgerschapsonderwijs nu vormgeven. Ook wordt in deze fase gekeken op welke manier scholen gebruikmaken van die monitoringsinzichten en hoe dat aansluit op de burgerschapsvisie van de school en de pedagogisch-didactische aanpakken binnen de school. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een vragenlijst, interviews, focusgroepen en observaties.

In fase 2 worden samen met scholen verschillende manieren van monitoringssystematiek (door-)ontwikkeld. Op basis van de uitkomsten van fase 1 wordt samen met scholen een systematiek van monitoring ontwikkeld en (kleinschalig) uitgeprobeerd.

In fase 3 worden de monitoringssystematieken die in fase 2 ontwikkeld zijn verder ontwikkeld en op een aantal andere scholen beproefd. Daarbij staat onder meer de vraag centraal of de manieren van monitoring bijdragen aan het inzicht in de ontwikkeling van burgerschapscompetenties van leerlingen en het onderwijs van scholen.

In fase 4 wordt de data-analyse voltooid en worden de bevindingen gedeeld met praktijk, beleid en wetenschap. Dat resulteert mede in het afronden van een wetenschappelijk proefschrift.

De promotieplaats is ondergebracht binnen de afdeling Pedagogische en Onderwijswetenschappen, onderdeel van de faculteit Maatschappij- en Gedragswetenschappen, in de onderzoeksgroep burgerschapsonderwijs. De onderzoeksgroep bestaat uit onderzoekers en promovendi die samen werken aan uitvoering van kwantitatief en kwalitatief onderzoek naar bevordering van burgerschap door scholen. Het Research Institute of Child Development and Education is het onderzoeksinstituut van de afdeling Pedagogische en Onderwijswetenschappen. Binnen het onderzoeksinstituut wordt onderzoek gedaan naar diverse aspecten die onderdeel uitmaken van (ortho)pedagogische disciplines en onderwijskundige disciplines. Als promovendus draag je daarnaast ook bij aan het onderwijs binnen de afdeling.

Dit onderzoek maakt deel uit van een groter onderzoeksproject waarin ook wordt onderzocht hoe scholen school-brede aanpakken voor burgerschapsonderwijs kunnen ontwikkelen en verbeteren. Onderdeel van het onderzoek is daarom ook dat samengewerkt wordt en inzichten gedeeld worden door de bij het programma betrokken onderzoekers. Dit programma wordt uitgevoerd door een samenwerkingsverband van de Universiteit van Amsterdam, Vrije Universiteit, Stichting Cito, Hogeschool van Amsterdam, Kohnstamm Instituut, Academica University of Applied Sciences, Universiteit voor Humanistiek, Radboud Universiteit, Hogeschool Saxion en Universiteit Twente. Tegelijkertijd met deze functie komen er ook functies voor een promovendus gericht op het ontwerpen van burgerschapsonderwijs in het primair onderwijs (Hogeschool Saxion/Universiteit Twente) en in het voortgezet onderwijs (Hogeschool van Amsterdam/Radboud Universiteit). Het staat je vrij om op meerdere functies te solliciteren.